De reis naar zelfstandigheid
Ontwikkelingen die voor een puber zonder autisme als vanzelf automatiseren, moeten bij een puber met autisme steeds weer geoefend worden en tot in de puntjes voorbereid. Bij de overstap naar de andere school 2 jaar geleden liepen we aan tegen het zelfstandig gaan reizen met de trein. Het is belangrijk dat je na de meivakantie zelfstandig naar school kunt reizen met de trein vertellen we hem. Er moet motivatie zijn, waarom is dit belangrijk voor mij en vindt de puber dat ook? Vindt hij het spannend of juist een uitdaging? Er moet een gevoel van controle zijn bij de puber, ik kan alle stappen zelf uitvoeren. Door de acute overstap was het nodig deze vaardigheden op korte termijn te gaan leren.
Wat heeft deze jongen nodig om de reis te kunnen overzien? Ik merk dat hij op zoek is naar zekerheden, wil alles tot in detail regelen. Dat zijn positieve stappen! “Ik heb een andere portemonnee nodig voor mijn pasjes en de treinpas.” Prima gaan we een andere portemonnee kopen. “Maar nu ik mijn portemonnee heb en alles erin zit wil ik hem testen op het station dat ik weet hoe het voelt als ik maandag ga.” Prima rijden we nog even naar het station. Het testen is heel belangrijk voor hem. Het geeft hem de zekerheid en houvast dat alles werkt zoals hij het in gedachten heeft. We hebben ook het opladen van de pas geoefend, hij doet de handeling ik ben erbij. En zo leveren alle kleine stappen een bijdrage aan het feit dat hij langzaam aan in de flow komt van ik kan het! Er moet ook een andere tas, nieuwe school is nieuwe tas. Er is nog een rugzak die niet zo geschikt was vorig jaar in huis, die was toen te groot, die zou je nu wel kunnen gebruiken. Dat is een perfect idee, het is bovendien een bekende tas en bekendheid geeft rust en vertrouwen.
Als we deze stappen hebben gemaakt kan hij zelf gaan reizen. Hij heeft de reis een aantal keer geoefend met zijn vader, daar zijn we wat weken geleden mee begonnen. Steeds hetzelfde traject maar ook weleens een ander stuk. Onverwachte situaties vindt hij nog lastig. De trein van 8.02 is om 7.58 binnengekomen, moet ik daar nu al instappen? Dan belt hij mij en op afstand bespreken we wat de beste optie voor dat moment is, dan kan hij zelf weer verder. Met een moeder op afstand voor onverwachte situaties verborgen in zijn telefoon. Maar als ik een keertje niet snel de telefoon kan opnemen is er ook paniek. Elke stap naar zelfstandigheid is een leermoment met ups en downs.
Hij gaat met de fiets naar het station en zet daar zijn fiets in de bewaakte fietsenstalling achter een poort. Een van de eerste dagen had hij zo vaak in- en uitgecheckt bij het poortje van de fietsenkelder omdat hij zijn gymtas nog achterop zijn fiets had zitten, dat hij vast stond in de fietsenkelder. De poort ging niet meer open. Ga maar via de hoofdingang naar het perron vertelde ik hem aan de telefoon, vanmiddag zal je pas het wel weer doen. De techniek van het poortje houdt niet van een chaotische heen en weer puber en blokkeerde de toegang.
In de maanden die voorbij zijn gegaan ging het steeds beter. Waar hij eerst over elke stap na moest denken gaat dat nu automatisch. Hij reist inmiddels met een groep jongens. De een heeft reserve mondkapjes, mijn zoon een extra treinpas om bij verlies van de pas toch te kunnen reizen. Op deze manier helpt de groep elkaar en misschien nog wel belangrijker, ze vinden met elkaar een weg in het leven. Ervaren dat ze in het leven niet alleen op de wereld zijn, dat er altijd mensen om hen heen zijn die je even kunnen helpen onderweg.