Leren van situaties uit het leven
De maatschappij stuurt jongeren in een bepaalde richting, als ouder wil je ook vasthouden aan je visie wat goed is voor je kind. Het vertrouwen geven dat het leven op een andere manier ook goedkomt. Veel met begrip reageren, met rust. Daarbij komen steeds meer gesprekken over wat bij hem past en wat zijn voorkeuren zijn. Met autisme gaan regelmatig dingen anders. Hij denkt zo, school vindt het anders. Daarom is het met elkaar bespreken langs welke route hij zijn wens kan realiseren iets wat regelmatig terugkomt. Er zijn heel veel wegen die hem brengen naar waar hij wil komen. Er is niet een juiste weg. Hoe breed is het spoor waarnaar je uitwijkt op de route van het leven? Als je nauw de stappen wilt volgen kom je eerder in de problemen dan als je uitwijken toestaat. Uitwijken binnen de grens van veiligheid, individuele vrijheid, liefde, geduld en zelfontplooiing.
De totale mens achter hem zien, niet alleen degene met autisme waar regelmatig iets niet mee lukt. Er lukken dingen wel, er gaan dingen anders, er gaan dingen mis. Rust vinden als hij op zijn eigen manier zijn weg vindt. Als je weet hoe hij functioneert en denkt weet je ook hoe het gaat en dat hij zich staande kan houden. Daarover in gesprek gaan is essentieel. Vertrouwen hebben in mijn tiener. Het gat tussen totaal niet vaardig of chaotisch zijn en het lukt wel is soms slechts een schakel in het hoofd die op het laatste moment wordt omgezet. Dat heb ik moeten leren.
Met situaties omgaan leert hem in het leven staan. Wie zijn de belangrijke personen in het leven van deze tiener? Zij hebben invloed misschien wel meer dan jij alleen als moeder in deze fase. Deze personen beïnvloeden door hoe ze doen, wie ze zijn en hoe ze in het leven staan. De docent op school, de klasgenoten, de baas van het bijbaantje, de collega’s waarmee gewerkt wordt. Zijn coach die met geduld zijn voortgang volgt en bij moeilijke situaties een luisterend oor voor hem is. Door het leven mee te maken leer je. Dat is leuker en leerzamer dan luisteren naar ouders voor de tiener. Het is een logische stap van ontwikkeling. Op momenten dat het lastig is in het leven en er keuzes gemaakt moeten worden hoe iets gedaan moet worden, dan is er afstemming.
Met situaties meedenken maar pas bespreekbaar kunnen maken als hij er zelf mee komt of als er een lastig moment gaat komen waar hij zelf hinder van heeft. Op de achtergrond meedraaien in moeilijkere situaties. Want de tiener met ASS neemt de goed bedoelde adviezen van zijn moeder niet meer aan, behalve als hij zelf tegen zijn problemen aanloopt. Dan mag je even “out of the box” meedenken met hem. Dan mag je even feedback gever zijn, zijn keuzen waarderen en ook andere opties geven.
Ik weet nog als jonger kind hoe hij was in een bepaalde situaties. Op momenten van veel stress op school zag ik die jongen niet. Die creatieve jongen die eindeloos kan praten over computers. Die hummend en zingend in de zandbak speelde. Die goed was in rekenen en voor een betere concentratie vermoed ik naar het plafond ging kijken tot ergernis van de juf. Toen de rust op school weer terugkwam zag ik weer die jongen van vroeger. Daarom is het ook heel goed je kind te kennen. Hoe is zijn gedrag als hij op zijn gemak is? In balans zijn geeft een positieve levensvisie. In balans zijn geeft een flow van groei en ontwikkeling.
Leven in een wereld waarin je niet begrepen wordt geeft een negatieve spiraal. Omdat hij aan voorwaarden moet voldoen waar hij niet aan kan voldoen. Het vastlopen met jezelf, niet kunnen ontwikkelen. Het geeft een donkere wolk in het leven van de jongere met autisme. De neerwaartse spiraal van het mag niet zoals ik het kan; het lukt me niet; ik kan het niet; ik doe niets meer. Dat wil je voorkomen. Het leven niet leven leidt tot minder levenservaring. Iemand met autisme denkt anders, creatiever, komt via omwegen met hele goede ideeën. Reageert dagen later toch op het voorstel wat je eerst deed. Als hij er klaar voor is, als de juiste spullen er zijn om het idee uit te werken. Het kunnen functioneren in het leven voldoet aan wat voorwaarden. De jongere met autisme vult ze in. Tot in detail ga daar maar vanuit! Wat je in eerste instantie wel of niet ziet gebeuren is niet wat je uiteindelijk krijgt.
Er is een wens om gewoon mee te doen in de maatschappij. Soms is het moeilijk en zijn er wat handvatten nodig, soms vraagt het wat aanpassing en wederzijds begrip. Omdat je dalen ziet van niet kunnen word je voorzichtiger als moeder met het nemen van vervolgstappen. Maar het juist laten gebeuren en de stappen van de jongere volgen in wat lukt is een heel krachtige prikkel tot ontwikkeling. Van levenservaring opdoen door ruimte en vertrouwen te geven leert hij!