Als een tiener veel en vaak om zich heen hoort dat hij anders is, hij niet begrepen wordt en alles wat hij doet anders moet dan heeft die persoon daar last van. Het breekt het zelfbewustzijn af. Een gevoel van wat ik ook doe ik kan het niet, het is nooit goed volgens school. Dat kan leiden tot een stuk demotivatie voor school en voor het leven zelf. Motivatie houden in een wereld die je afwijst is een pittige taak. Daarom is het zo belangrijk met elkaar tot inzicht te komen dat ontwikkeling op andere wijze gaat en sommige taken anders uitgevoerd worden door de leerling met autisme. Dat er dieper over wordt nagedacht, dat hij de vaardigheden beheerst of de opdracht kan uitwerken maar niet elk stapje zoals school het zegt opschrijft. Daarmee de zo begeerde voldoende haalt voor een vak dat vind school dan weer fijn en uiteindelijk de tiener ook. Het is een bevestiging van het succes en succes is nodig voor groei.

Feedback wordt gevoeld als kritiek, “ik doe ook nooit iets goed”. Feedback is vaak ook bedoeld om het eigen functioneren naar een hoger doel te leiden. Te laten inzien als bepaalde zaken anders worden aangepakt het beter zal gaan of makkelijker. Dat feedback van meerwaarde is voor jouw functioneren is een leerweg. Het is de vraag of die stap genomen kan worden omdat de tiener met autisme heel vasthoudend kan zijn aan eigen tot in de puntjes uitgedachte principes. Die hoeven niet verkeerd te zijn maar kunnen wel afwijken van de leerdoelen van de opleiding. We maken noodzakelijkerwijs gebruik van de visie van school bijvoorbeeld om de vaardigheid plannen te verbeteren maar vullen die in zoals het bij mijn zoon passend is. Voor plannen van huiswerk niet in een papieren agenda werken zoals school het wil maar in de telefoon en via notities in de telefoon zodat al het huiswerk overzichtelijk bij elkaar staat en de techniek van de huidige tijd meewerkt om overzicht te houden. Aan het leerdoel plannen wordt dan gewerkt maar wel op een passende manier voor de tiener met autisme. Hij heeft hier zelf het voorstel voor uitgedacht hoe hij het wilde gaan doen en het technisch mogelijk gemaakt op zijn telefoon.

Laat de jongere levenservaring opdoen onder de hoede van thuis. Situaties verduidelijken want het aanvoelen gaat soms niet vanzelf. Bespreek voor en nadelen van keuzen. Laat de keuze bij de tiener. Dat er altijd een terugval basis is om te bespreken wat goed gaat, wat beter kan, hoe je dingen geregeld krijgt. Laat de tiener verantwoordelijkheid nemen voor de kleine dingen in het eigen leven. Als het niet loopt kun je er samen van leren hoe het de volgende keer anders kan.

Accepteren dat het soms chaos wordt in het leven. Ook al is de drang sterk voelbaar bij jou als ouder dat je in wilt grijpen. Dat je meer van een afstand moet gaan kijken of het hoofd nog boven water blijft of dat je even moet bijstaan met een goed gesprek, toelichting of advies. Als je nu dit en dit blijft doen hoe krijg je dan dat geregeld? Het is belangrijk voor je hoe komt het dat het je niet lukt? Welke stappen ga jij doen om het te regelen? Vind je dat makkelijk of heb je hulp nodig? Laat de tiener voorop gaan in donker en schijn bij, stuur bij, ben beschikbaar voor een gesprek.

Zelfbewustwording moet groeien, wat is goed voor de tiener? Zelfbewustzijn vraagt ook om met de omgeving in gesprek te gaan over hoe dingen voor hem of haar werken. Wordt de kapitein van je eigen leven, stuur jouw schip met de mensen om je heen die achter je staan. Stuur het zelf in de richting die jij wilt. Laat het niet door anderen besturen naar een weg die jij niet wil. Laat het ook niet stuurloos ronddobberen in niet weten en opgeven. Neem de regie en geef aan wat je nodig hebt. Wat wil je leren en hoe werkt het voor jou? Door de sterke kanten van jezelf te zien kun je daarmee in vertrouwen verder.

Leren om eigen keuzes te maken. Wat is voor jou belangrijk? Hoe geef je vorm aan je leven? Door een weg of een pad te kiezen waar jij goed in bent. Zodat je daarmee op de lange termijn over drie maanden of volgend jaar kunt doen wat je graag wilt. Dat je voor jezelf duidelijkheid hebt waar jouw leven je naartoe brengt als je dit en dat doet.